Chắc hẳn bạn đã nghe đến khái niệm “niêm yết chứng khoán” nhưng chưa rõ nó thực sự có nghĩa là gì và tại sao lại quan trọng trong thị trường tài chính hiện nay. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn tìm hiểu sâu về quy trình niêm yết chứng khoán, các hình thức niêm yết, cũng như điều kiện và lợi ích mà nó mang lại cho các công ty và nhà đầu tư.
Niêm yết chứng khoán là gì?
Niêm yết chứng khoán là gì?
Niêm yết chứng khoán là quá trình đưa các loại chứng khoán của một công ty lên sàn giao dịch chứng khoán, cho phép chúng trở thành đối tượng giao dịch công khai. Khi chứng khoán được niêm yết, công ty phát hành phải đáp ứng các tiêu chuẩn và quy định định lượng, định tính mà sàn giao dịch quy định. Điều này không chỉ giúp tăng tính minh bạch và uy tín của công ty mà còn cung cấp cho nhà đầu tư nhiều cơ hội đầu tư hơn.
Giá niêm yết chứng khoán là mức giá đầu tiên mà công ty niêm yết chứng khoán đưa ra trên sàn giao dịch, phản ánh giá trị và sự kỳ vọng của nhà đầu tư về hiệu suất tương lai của công ty.
Các hình thức niêm yết chứng khoán
Có nhiều hình thức niêm yết chứng khoán khác nhau tùy thuộc vào tình hình và mục tiêu của công ty:
-
Niêm yết lần đầu (Initial Listing): Đây là kiểu niêm yết đầu tiên của một công ty trên sàn giao dịch, thường diễn ra sau khi công ty phát hành cổ phiếu ra công chúng lần đầu (IPO).
-
Niêm yết bổ sung (Additional Listing): Khi một công ty niêm yết cổ phiếu để tăng vốn, họ có thể bổ sung cổ phiếu vào danh sách đã niêm yết để gây quỹ cho các mục đích phát triển khác.
-
Thay đổi niêm yết (Change Listing): Khi công ty thay đổi tên chứng khoán hoặc điều chỉnh khối lượng niêm yết thì điều này sẽ được thực hiện qua một quy trình thay đổi niêm yết.
-
Niêm yết lại (Relisting): Đây là trường hợp công ty được phép niêm yết lại chứng khoán sau khi đã bị hủy bỏ niêm yết trước đó do không đáp ứng tiêu chí nào đó.
-
Niêm yết toàn phần và niêm yết từng phần (Dual Listing & Partial Listing): Niêm yết toàn phần có nghĩa là tất cả số cổ phiếu của công ty được niêm yết trong một sàn giao dịch, trong khi niêm yết từng phần chỉ một phần số cổ phiếu được niêm yết.
Điều kiện để có thể niêm yết chứng khoán trên sàn
Điều kiện niêm yết trên sàn chứng khoán
Để được niêm yết trên sàn chứng khoán, công ty phải đáp ứng những điều kiện cơ bản sau:
-
Vốn điều lệ: Theo quy định, vốn điều lệ của công ty phải đạt một mức tối thiểu nhất định. Ví dụ, thông thường là 30 tỷ đồng cho các sàn lớn, trong khi mức tối thiểu trên sàn Upcom chỉ là 10 tỷ đồng.
-
Thời gian hoạt động: Công ty phải có hoạt động kinh doanh ổn định trong một thời gian tối thiểu nhất định trước khi nộp hồ sơ niêm yết.
-
Lợi nhuận: Công ty cần thể hiện khả năng hoạt động kinh doanh mà có lợi nhuận trong ít nhất hai năm trước khi thực hiện niêm yết.
-
Cấu trúc cổ đông: Công ty cần đảm bảo rằng ít nhất một phần những cổ phần đã phát hành được bán cho một số lượng tối thiểu nhà đầu tư.
-
Hồ sơ đươc chuẩn bị kĩ lưỡng: Công ty phải có hồ sơ niêm yết và các giấy tờ liên quan được chuẩn bị đầy đủ, hợp lệ theo quy định của pháp luật.
Quy trình niêm yết chứng khoán
-
Bước 1: Nộp hồ sơ đăng ký niêm yết lên sàn giao dịch chứng khoán.
-
Bước 2: Sàn giao dịch tiến hành thẩm định hồ sơ và thông tin.
-
Bước 3: Nộp đơn xin phép niêm yết chính thức lên sàn giao dịch, thời gian xem xét thường là 30 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ.
-
Bước 4: Sàn sẽ kiểm tra tính hợp lệ và sự đầy đủ của hồ sơ niêm yết.
-
Bước 5: Sàn giao dịch quyết định việc chấp thuận hoặc từ chối niêm yết.
-
Bước 6: Sau khi được chấp thuận, công ty hoàn tất các thủ tục cần thiết để đưa cổ phiếu vào giao dịch.
Các trường hợp bị hủy niêm yết
Hủy niêm yết chứng khoán
Có nhiều lý do dẫn đến việc chứng khoán bị hủy niêm yết, bao gồm:
- Công ty không đáp ứng các điều kiện niêm yết mà sàn giao dịch quy định.
- Hoạt động sản xuất, kinh doanh của công ty giảm sút nghiêm trọng.
- Công ty gặp khó khăn trong việc hoàn thành nghĩa vụ tài chính hoặc phối hợp với các cơ quan thanh tra.
- Khối lượng giao dịch của chứng khoán quá thấp trong một thời gian dài, ảnh hưởng đến tính thanh khoản.
Điều kiện để hủy niêm yết chứng khoán
- Quyết định được thông qua bởi hội đồng cổ đông, đạt ít nhất 50% số phiếu biểu quyết.
- Công ty không được hủy niêm yết trong thời hạn 2 năm kể từ ngày có cổ phiếu niêm yết đầu tiên.
Tại sao cần niêm yết chứng khoán?
Niêm yết chứng khoán không chỉ giúp công ty huy động vốn dễ dàng hơn mà còn mang lại nhiều lợi ích khác như:
- Tăng khả năng thu hút đầu tư từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm cả nhà đầu tư tổ chức và cá nhân.
- Cung cấp tính thanh khoản cao cho tài sản của cổ đông, giúp họ dễ dàng chuyển nhượng cổ phiếu.
- Tăng uy tín và danh tiếng của công ty trên thị trường, tạo cơ hội mở rộng hoạt động kinh doanh.
Một số sàn niêm yết chứng khoán tại Việt Nam
- Sàn HOSE hay Sở giao dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh, nơi niêm yết chủ yếu cho các công ty lớn.
- Sàn HNX (Hà Nội Stock Exchange), chủ yếu phục vụ cho các công ty cổ phần nhỏ và vừa.
Thông qua bài viết này, hy vọng bạn đã có cái nhìn rõ hơn về niêm yết chứng khoán, quy trình thực hiện, các hình thức khác nhau cũng như lý do mà việc niêm yết rất quan trọng đối với các công ty và nhà đầu tư. Để tìm hiểu thêm và nhận thông tin mới nhất về thị trường chứng khoán, hãy truy cập website “aerariumfi.com” để cập nhật và trải nghiệm những nội dung chất lượng từ chúng tôi.
